Yeni KoronaVirüs nedir?
2019 yeni coronavirüs (2019-nCoV) nedir?
Yazar: Ceren Avcılar
Editör: Taha Berk Arslan
31 Aralık 2019’da Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization, WHO), Çin’in Hubei Eyaleti, Wuhan şehrindeki çeşitli pnömoni (zatürre) vakalarına karşı uyarıldı. Virüsün bilinen başka herhangi bir virüsle eşleşmediği bildirildi. Yani yeni bir virüs olduğu için insanları nasıl etkilediği henüz bilinmemektedir.
Bir hafta sonra, 7 Ocak’ta Çinli yetkililer yeni bir virüs tespit ettiklerini doğruladılar. Yeni virüsün, soğuk algınlığı, SARS ve MERS gibi virüsler içeren bir virüs ailesi olan koronavirüs olduğu tespit edildi. Bu yeni virüse geçici olarak “2019-nCoV” adı verildi.
Başlangıçta, Wuhan’daki salgında bulunan hastaların çoğunun, büyük deniz ürünleri ve hayvan pazarıyla bir bağlantısı olduğu bildirildi. Bununla birlikte, artan sayıda hastanın hayvan pazarlarına maruz kalmadığı bildirilmiştir, bu da kişiden kişiye yayılma olduğunu göstermektedir. Şu anda, bu virüsün insanlar arasında ne kadar kolay veya sürdürülebilir şekilde yayıldığı belirsizdir. Bu virüsün genetik ağacının analizi, virüsün spesifik kaynağını bulabilmek için devam etmektedir.
Koronavirüslerin alfa, beta, gama ve delta olarak bilinen dört ana alt grubu vardır. İnsan koronavirüsleri ilk olarak 1960’ların ortalarında tanımlanmıştır. İnsanları enfekte edebilen yedi koronavirüs şunlardır:
- 229E (alfa koronavirüs)
- NL63 (alfa koronavirüs)
- OC43 (beta koronavirüs)
- HKU1 (beta koronavirüs)
- MERS-CoV (Ortadoğu Solunum Sendromuna neden olan beta koronavirüs)
- SARS-CoV (ciddi akut solunum yolu sendromuna neden olan beta koronavirüs)
- 2019 Yeni Coronavirus (2019-nCoV)
İnsanlar genellikle insan koronavirüsleri 229E, NL63, OC43 ve HKU1 ile enfekte olur. Bu koronavirüsler, soğuk algınlığı gibi genellikle hafif ve orta derecede üst solunum yolu hastalıklarına neden olur. Çoğu insan hayatının bir noktasında bu virüslere yakalanır. Bu hastalıklar genellikle sadece kısa bir süre devam eder. Belirtiler şunları içerebilir:
- burun akması
- baş ağrısı
- öksürük
- boğaz ağrısı
- ateş
- genel bir rahatsızlık hissi
İnsan koronavirüsleri bazen pnömoni veya bronşit gibi alt solunum yolu hastalıklarına neden olabilir. Bu, kardiyopulmoner hastalığı olan kişilerde, bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde, bebeklerde ve daha büyük yetişkinlerde daha yaygındır.
Bazen hayvanları enfekte eden koronavirüsler gelişebilir ve insanları hasta edebilir ve yeni bir insan koronavirüsü haline gelebilir. Bunun son üç örneği 2019-nCoV, SARS-CoV ve MERS-CoV’ dür.
2019-nCoV hastaları için bildirilen mevcut semptomlar ateş, öksürük ve nefes alma güçlüğü ile şiddetli solunum yolu hastalığını içermektedir.
Çin’in Pekin kentindeki Ulusal Mühendislik Araştırma Merkezi’nde bulunan bir ekip, virüsün bağlandığı ve enfekte etmek için kullandığı insan hücreleri üzerindeki reseptörü bloke ederek işe yarayacak tedavileri bulmak için çalışıyor. Bir SARS ve yeni Çin virüs dizilerinin karşılaştırılması sonucunda iki virüsün de aynı reseptöre bağlandığı bulundu. Ekip, SARS için tedavi geliştirme çabalarını canlandırmayı ve bunları yeni virüse karşı çalışabilmesi için uyarlamayı umuyor.
KAYNAKÇA:
World Health Organization (WHO): https://www.who.int/
Centers for Disease Control and Prevention (CDC): https://www.cdc.gov/
New China virus: Five questions scientists are asking. Nature news : https://www.nature.com/articles/d41586-020-00166-6
1 yorum